SKUPIENIE, KONCENTRACJA, UWAŻNOŚĆ- MINDFULNESS cz.1

Gdy obejrzałem pierwszy odcinek drugiego sezonu programu „Pułapki umysłu- Fokus Pokus” o koncentracji, pomyślałem…to jest temat kolejnej serii artykułów. W świetle zakończonych Mistrzostw Europy zastanawiałem się jak zawodnicy przez ułamek braku koncentracji tracą swoje szanse w zawodach, niwecząc tym samym miesiące tytanicznej pracy. Damian Czykier nadzieja na medal w 110m przez płotki popełnił (jak sam przyznał) dwa proste i niewybaczalne błędy przez co nie awansował do finału swojej konkurencji (zajął ostatnie 8 miejsce w swoim półfinale). Występ Damiana to jeden z wielu przykładów zaniku skupienia – szkoda, że przytrafiło się to w najważniejszym momencie sezonu.

Gdy koszykarskie umysły widzą termin MINDFULNESS od razu myślą- PHIL JACKSON i jego BULLS. W wielu książkach jakie są na rynku o Jordanie, Pippenie, Bykach czy Jacksonie wspominana jest metoda MINDFULNESS jako ta która wydatnie przyczyniła się zdobycia podwójnego THREE PEATa. Pamiętajcie tylko, że wszystko co tu napiszę nie musi się odnosić tylko i wyłącznie do koszykówki, ale i innych sportów zespołowych i indywidualnych (biegania!!!). Dla mnie znajdowanie sytuacji w koszykówce, odnoszenie się do nich jest po prostu najłatwiejsze.

Główny inżynier sukcesu Byków często w książce „11 pierścieni” powtarza o życiu w chwili obecnej- i że prowadzi do tego proces aktywnego postrzegania otoczenia. Dzięki uważności staniejesz się wrażliwszy na otoczenie (kontekst) i perspektywę- to właśnie staje się istotą zaangażowania w dany proces. Gdy zamiast być w trybie autopilota zwracamy uwagę na to co się dookoła nas dzieje zmniejszamy poziom stresu, zwiększamy swoją kreatywność i wydajność (koniecznie obejrzyjcie ten pierwszy odcinek drugiego sezonu „Pułapki umysłu”- dowiecie się co mam na myśli).

fot. Jacek Imiołek

Pani Ellen Langer- aktywna badaczka wpływu różnych technik na zachowania ludzi- swoimi eksperymentami „anticlockwise” (przeciwnie do wskazówek zegara) dowiodła nawet, że starsi ludzie mogą poprawić stan swojego zdrowia tylko tym, że zachowują się jakby byli 20 lat młodsi- ale to tylko taka dygresja byście zauważyli jak wielka jest moc umysłu…i jeżeli tak działa na zdrowie to wyobraźcie sobie co zyskacie wprowadzając ową moc do koszykówki (możecie sobie włączyć youtube i poszukać meczów BULLS z okresów swoich mistrzostw to sami zobaczycie).

Przechodząc do koncentracji w koszykówce zacznijmy od procesu budowania drużyny. Jeżeli zatrudniasz kogoś kto mówi Ci że daną rzecz można zrobić tylko w dany sposób- przemyśl czy naprawdę chcesz takiego zawodnika/trenera/fizjo (czy kogokolwiek) w swojej ekipie. To co mówi jest nieprawdą, zawsze jest wiele różnych metod a to którą wybierzesz powinno zależeć od oceny sytuacji dookoła (kontekstu). Gdy ktoś Ci mówi byś powtarzał coś tak długo by stało się to twoim nawykiem to uważaj. Ta osoba namawia Cię na bezmyślność, uważając że reguły które działały u niej są uniwersalne. Im bardziej różnisz się (Ty i Twoje otoczenie) od tej osoby tym mniej ta metoda będzie skuteczna w Twoim przypadku.

fot. Jacek Imiołek

Istnieje pogląd- moim zdaniem prawdziwy- że jeśli dopuścimy by każdy z drużyny zajął się swoimi sprawami/zadaniami nastąpi chaos. Jeżeli jednak ta sama grupa będzie tak samo zajmowała się swoim zadaniem, każdy innym, ale będą działać w tej samej płaszczyźnie (kontekście), każdy obecny tu i teraz to nie widzę powodu dlaczego efektem ich działań nie miałby być doskonale skoordynowany występ (serio zobacz kilka meczów playoff Byków z okresu Phila Jacksona by to zobaczyć na własne oczy). I tak jak Byki egzekwowały swoje trójkąty (Triangle Offense) wręcz koncertowo tak dziś możemy egzekwować Motion Offense, Read’n’React offense, Triangle offense czy opisywanego wcześniej Flexa.

Oczywiście istnieje możliwość, że nawet doskonale skoordynowany występ nie da wygranej. Powiesz to po co w ogóle zaprzątać sobie głowę tematem? Otóż dzieje się tak najczęściej gdy poziom wyszkolenia drużyn naprawdę poważnie się od siebie różni. Jednak dobrze skoordynowana drużyna do świetny prognostyk na przyszłość. MINDFULNESS ma też inne zalety które przyniosą ostatecznie upragnioną wygraną:

  • łatwiej skupić uwagę (pomoże to w zacieraniu różnic w wyszkoleniu techniki indywidualnej, taktyki podczas treningu),
  • lepiej pamiętasz co robiłeś, czyli każdy zawodnik będzie mógł „przewinąć” sobie mecz/trening w głowie i z „odtworzenia” wyłapać gdzie mógł podjąć lepszą decyzje, gdzie zrobił błąd utrudniający koledze kolejny krok itp. itd.,
  • jesteś bardziej kreatywny,
  • wykorzystujesz nadarzające się okazje bo je łatwiej dostrzeżesz (wszak jesteś obecny TU I TERAZ),
  • unikasz błędów, niebezpieczeństw zanim w ogóle się wydarzą- dzięki OBECNOŚCI łatwiej Ci jest przewidywać pewne sytuacje. Błędy stają się Twoimi przyjaciółmi bo już nie musisz się uczyć się tylko na własnych, ale- co nawet dużo ważniejsze- na cudzych,
  • bardziej lubisz ludzi a oni Ciebie (nie oceniasz- bo wiesz jak to jest być ocenianym, rozumiesz że postępowanie innych MUSI być dla nich sensowne- inaczej zachowywaliby się inaczej)
  • jesteś bardziej charyzmatyczny- bo jesteś OBECNY!!!

W następnej części skupimy się nad tym jak osiągać możliwie najdłuższe okresy koncentacji, jak ją ćwiczyć itp. itd.

Teraz, żeby sprawdzić Twój dzisiejszy poziom skupienia pomyśl o tym co robiłeś od rana…ale tak w każdym możliwym szczególe. Co zrobiłeś pierwsze? Jakie założyłeś skarpetki? Na którą nogę najpierw? Kogo pierwszego spoza domostwa spotkałeś?